Rối loạn tiền đình ở người trẻ

Ngày 4/9, ThS.BS.CKII Trần Thị Thúy Hằng, Trưởng khoa Tai Mũi Họng, Trung tâm Tai Mũi Họng, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết nhiều người trẻ bị rối loạn tiền đình do chế độ sinh hoạt chưa khoa học như lịch làm việc dày đặc mà không có thời gian nghỉ ngơi, áp lực, thường xuyên stress. Ít vận động, thiếu ngủ... cũng làm tăng nguy cơ rối loạn tiền đình.

Bác sĩ Hằng giải thích căng thẳng khiến cơ thể sản sinh một lượng lớn hormone cortisol, tác động tiêu cực đến việc truyền thông tin từ hệ thống tiền đình đến não. Lúc này, hệ thống tiền đình nhận thông tin không chính xác, dẫn đến rối loạn. Ngồi trước máy tính nhiều giờ liền, không vận động ảnh hưởng đến lưu thông máu đến não, có thể gây rối loạn tiền đình trung ương. Căng thẳng không trực tiếp gây chóng mặt nhưng góp phần dẫn đến rối loạn chức năng phần tai trong kiểm soát sự cân bằng (hệ thống tiền đình). Ngoài ra, trầm cảm là một trong những yếu tố nguy cơ khác dẫn đến rối loạn tiền đình.

"Rối loạn tiền đình là bệnh thường gặp, có xu hướng gia tăng ở người trẻ do yếu tố lối sống", bác sĩ Hằng nói. Chẳng hạn tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, mỗi tháng đơn vị này tiếp nhận hơn 100 người dưới 40 tuổi rối loạn tiền đình, chiếm 13,8% tổng số bệnh nhân bị rối loạn tiền đình. Nhiều trường hợp nhập viện trong tình trạng cấp cứu do hoa mắt, chóng mặt, nôn ói. Trong khi trước đây, bệnh phổ biến ở người trên 40 tuổi.

Đơn cử, chị Hồng, 29 tuổi, bị rối loạn tiền đình ba năm trước, được điều trị nội khoa. Bệnh tái phát liên tục nên chị thường xuyên chóng mặt, hoa mắt phải nằm một chỗ không thể đi lại, không tự ăn uống.

Chị Hồng thường thức khuya đến 2-3h để giải quyết công việc. Thời gian ngồi trước máy tính khoảng 14-15 giờ một ngày, không vận động. Công việc áp lực, stress, khiến chị mất ngủ, ngủ không sâu. Gần đây bệnh nặng, chị nghỉ việc ở nhà, đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM khám.

Tương tự, chị Trang, 27 tuổi, cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM do hoa mắt, chóng mặt, nôn ói khi đang làm việc. Nhiều năm nay, cường độ làm việc của chị Trang hơn 10 tiếng một ngày, gần như không có ngày cuối tuần, ngủ mỗi ngày chỉ 3-4 giờ. Chị nhiều lần nhập viện do kiệt sức, chóng mặt.

Sau khi khám, đo chức năng tiền đình bằng hệ thống máy Interacoustics công nghệ ảnh động nhãn đồ VNG ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), bác sĩ Hằng chẩn đoán hai người bệnh bị chóng mặt tư thế kịch phát lành tính (BPPV), còn gọi là thạch nhĩ lạc chỗ. Đây là dạng rối loạn tiền đình ngoại biên.

Người bệnh được sử dụng máy đo chức năng tiền đình công nghệ ảnh động nhãn đồ VNG. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh

Chị Hồng và chị Trang được điều trị bằng các bài tập với hướng dẫn của bác sĩ và sự hỗ trợ của máy phục hồi chức năng tiền đình công nghệ ảnh động nhãn đồ VNG ứng dụng AI, nhằm tái định vị sỏi tai. Đồng thời uống thuốc chống nôn ói, kiểm soát căng thẳng lo âu... Sau hai tuần điều trị, họ hồi phục hơn 90%.

Người trẻ bị rối loạn tiền đình nếu được chẩn đoán, điều trị sớm có tỷ lệ hồi phục cao hơn so với người lớn tuổi. Các tế bào và mô trong cơ thể người trẻ hoạt động hiệu quả hơn trong việc phục hồi tổn thương. Họ cũng ít mắc các bệnh nền vốn làm phức tạp thêm quá trình điều trị và hồi phục như tiểu đường, cao huyết áp, các bệnh về tim mạch.

Bác sĩ và điều dưỡng hướng dẫn các bài tập tái định vị sỏi tai cho chị Hồng. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh

Rối loạn tiền đình là những rối loạn có liên quan đến thăng bằng, xuất phát từ dây thần kinh số 8 và các đường nối kết với hệ thống tai trong, hệ thống dẫn truyền từ tai trong vào não, hệ thống não phản xạ...

Rối loạn tiền đình gồm hai dạng, rối loạn tiền đình ngoại biên (chiếm khoảng 90%) do viêm thần kinh tiền đình, viêm tiền đình, viêm mê nhĩ, rò ngoại dịch, u dây thần kinh 8... Rối loạn tiền đình trung ương do bệnh Migraine, nhiễm trùng não, xuất huyết não, nhồi máu não, chấn thương...

Rối loạn tiền đình trung ương nguy hiểm hơn, khả năng để lại biến chứng lâu dài, nguy cơ đột quỵ, tai biến nếu không điều trị kịp thời. Bác sĩ Hằng cho biết số người điều trị khỏi bệnh rối loạn tiền đình ngoại biên tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM khoảng 70%, trong đó, riêng bệnh rối loạn tiền đình dạng chóng mặt tư thế kịch phát lành tính đạt hiệu quả điều trị 99% sau hai tuần.

Người bệnh khi thấy triệu chứng chóng mặt, xoay tròn, mất thăng bằng nghi ngờ rối loạn tiền đình, cần khám sớm, phòng tránh té ngã, bệnh nặng.

Uyên Trinh

*Tên nhân vật được thay đổi